Zmiana właściciela nieruchomości dokonuje się najczęściej wskutek jej sprzedaży. Wiele budynków, mieszkań i działek jest także przekazywanych na drodze dziedziczenia lub darowizny, zdarzają się też transakcje zamiany nieruchomości. Istnieje jednak również możliwość nabycia prawa własności za sprawą zasiedzenia, które następuje po spełnieniu określonych warunków i ściśle zależy od okoliczności, w jakich konkretna osoba korzystała z niej wcześniej.
Czym jest zasiedzenie nieruchomości?
Zyskanie prawa do nieruchomości może nastąpić na mocy zasiedzenia, które jest uregulowane szczegółowo w przepisach Kodeksu Cywilnego. Pozwala ono na nabycie nieruchomości, mimo braku tytułu prawnego do jej posiadania za sprawą jej długotrwałego użytkowania. W grę może tu wchodzić zamieszkiwanie w budynku, używanie go na potrzeby prowadzonej działalności czy uprawa, jeśli chodzi o grunty orne. Ważna jest jednak możliwość udowodnienia bycia tzw. posiadaczem samoistnym, a zatem swobodnie dysponującym daną nieruchomością. Zasiedzenie musi się odbyć na wniosek osoby, która chce uzyskać własność nieruchomości i wymaga złożenia pozwu.
Zasiedzenie może się odbyć w dwóch trybach, które różnią się od siebie długością wymaganego okresu posiadania samoistnego. W przypadku zasiedzenia nieruchomości w dobrej wierze będzie on krótszy i wyniesie 20 lat. Przy zasiedzeniu w złej wierze konieczny czas dysponowania nieruchomością jest dłuższy i musi trwać przez przynajmniej 30 lat. Wcześniejsze korzystanie z nieruchomości w dobrej wierze łączy się z sytuacją, w której użytkownik jest przekonany, iż należy ona do niego. Może to się wiązać np. z wykorzystaniem gruntu rolnego czy zamieszkiwaniem budynku ze świadomością niedopełnienia części formalności, jednak może iść w parze z równoczesnym wywiązywaniem się z niektórych obowiązków właściciela, choćby opłacaniu podatku od nieruchomości. Częstymi okolicznościami jest także zawarcie nieważnej z mocy prawa umowy zakupu w formie innej niż akt notarialny. Zasiedzenie w złej wierze to natomiast korzystanie z nieruchomości z pełną świadomością, że należy ona do kogoś innego.
Jak formalnie uzyskać nieruchomość przez zasiedzenie?
Zasiedzenie dokonuje się z mocy prawa, jednak by móc występować jako właściciel i wpisać się do księgi wieczystej konieczne będzie dopełnienie odpowiednich formalności. W tym celu niezbędne będzie złożenie wniosku o wydanie orzeczenia o zasiedzeniu nieruchomości. Można to zrobić osobiście, jednak łatwiej będzie skorzystać z pomocy wyspecjalizowanego w obsłudze nieruchomości prawnika, np. Kancelarii Radcy Prawnego „De Iure” z Rudy Śląskiej. Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia powinien trafić do sądu rejonowego, w którego okręgu położna jest nieruchomość, konieczne będzie też uiszczenie stałej opłaty wynoszącej 2 tysiące zł.
